Gözlemeyi her ne kadar sacda veya tavada kızartılan ve içine çeşitli malzemeler konulan, hamur işi olarak tanısak da, geçmişi 15. yüzyıla dayanıyor. Saray mutfaklarında ve Anadolu mutfaklarında sıkça yapılan bir börek türü. El açması yufkalara kıyma, mantar, ıspanak, peynir, közlenmiş patlıcan, ot kavurmaları, patates, pırasa, yumurta, turşu kavurması ve yöreye göre farklı malzemeler konularak kapatılan ve sacta arkalı önlü pişen hamur işlerinin başını çeken en popüler yiyeceklerden biridir. Eski yemek tarifleri incelendiğinde gözlemenin tarihinin Fatih Sultan Mehmet’e kadar uzandığı görülür. Bazı yörelerimizde saç böreği olarak da anılan gözleme özel günlerde birçok bölgemizde mutlaka olması gereken bir yiyecektir. İşte gözleme tarifi ve gözlemeye dair merak edilen sorular!
PATATESLİ GÖZLEME TARİFİ
Malzemeler
6 su bardağı un
1 tatlı kaşığı kuru maya
1 tatlı kaşığı tuz
2 su bardağı ılık su
İç harcı için
5- 6 adet haşlanmış patates
3 yemek kaşığı sıvı yağ
1 adet soğan
1 yemek kaşığı domates salçası
Tuz, karabiber, pul biber
Üzeri için
Tereyağı
Yapılışı
Gözlemenin hamuru için öncelikle geniş bir yoğurma kabına unu alın. Ortasını havuz şeklinde açın. Kuru maya ve ılık suyu ilave edelim. Elinizle hafifçe karıştırın ve mayanın aktifleşmesi için bekleyin. Daha sonra tuzu ilave edip, hamuru yoğurmaya başlayın. Ilık suyu da azar azar ekleyerek hamuru yoğurun, ele yapışmayan yumuşak kıvamlı bir hamur elde edin. Hamurun üzerini streç film ile örterek iç harcını hazırlayıncaya kadar mayalandırın. İç harcı için tavaya sıvı yağı alın, soğanı ilave ederek kavurun. Salça, tuz, pul biber ve karabiberi ekleyip 1-2 dakika kavurun. Haşlayıp ezdiğimiz patatesi ilave edip iyice karıştırın. Ocağı kapatın, iç harcı soğumaya bırakın. Hamuru tezgahın üzerinde toparlayarak 8 eşit parçaya bölüp, bezeler oluşturun. Unlanmış tezgahın üzerinde bezeleri servis tabağında büyük olacak şekilde tek tek açın. Hamurun yarısına patatesli iç harçtan yerleştirip D şeklinde kapatın. Kenarlarını açılmaması için hafifçe bastırın. Kalan gözlemeleride hazırlayıp, sacda veya tavada pişirin. Üzerine tereyağı sürüp servis edebilirsiniz. Afiyet olsun.
GÖZLEME HAMURU MAYALI MI MAYASIZ MI OLUR?
Gözleme hamurunu mayalı ya da mayasız yapabilirsiniz. Gözleme hamurunun en önemli noktası, hamurun yumuşak kıvamlı olmasıdır.
ARTAN GÖZLEME HAMURU NASIL SAKLANIR?
Tüm mayalı hamurları, ağzı kapalı bir kabın içerisine yerleştirerek buzdolabında saklamanızı öneririz. Yaş mayalı hamurlar buzdolabında 2 gün, Kuru mayalı hamur da buzdolabında 3 gün bekleyebilir.
HAZIR YUFKAYLA GÖZLEME OLUR MU?
Sadece 1 adet hazır yufka ile 2 kişilik ve oldukça pratik gözleme yapabilirsiniz. Öncelikle yufkayı ikiye bölün ve güzelce yağlayın. Ardından dilediğiniz malzemeyle içini doldurup tavada pişirebilirsiniz.
EKMEK HAMURUNDAN GÖZLEME OLUR MU?
Fırından aldığınız ekmek hamurunu 1 saat kadar ılık bir yerde mayalandırın. Unlu tezgahta bezelere ayırıp servis tabağı büyüklüğünde açın. Ardından dilediğiniz malzemeyle içini doldurup tavada pişirebilirsiniz.