Boynun ön kısmında, gırtlağın hemen altında yer alan kelebek şeklindeki tiroid bezi, vücudun metabolizmasını, büyümesini ve gelişmesini düzenleyen önemli hormonlar üretir. Ancak, kadınların tiroid hastalıklarına yakalanma riski erkeklere göre 5-10 kat daha fazladır. Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Ali Uğur Emre, tiroid hastalıklarında genetik faktörlerin etkisinin genellikle düşük olduğunu, ancak ailesinde tiroid rahatsızlığı bulunan, 40 yaş üstü veya bağışıklık sistemi hastalığı olan bireylerde bu riskin daha yüksek olduğunu belirtti.
Belirtiler Tiroid Hastalığının Türüne Göre Değişiyor
Tiroid bezinin işlev bozuklukları, farklı belirtilerle kendini gösterebilir. Prof. Dr. Emre, tiroid bezinin fazla çalışmasının (hipertiroidi) çarpıntı, aşırı terleme, sıcak basması, anksiyete, uyku sorunları, titreme, adet düzensizlikleri ve ishal gibi belirtilere yol açabileceğini söyledi. Buna karşılık, tiroid bezinin az çalışması (hipotiroidi) kilo artışı, halsizlik, depresyon, cilt kuruluğu, kabızlık ve ses kısıklığı gibi semptomlarla kendini gösterebilir. Tiroid iltihaplanması boyun ağrısı ve hassasiyete neden olurken, nodül ya da guatr durumunda boyunda şişlik, nefes darlığı, yutma güçlüğü ve ses değişimi gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
Cerrahi Müdahale Ne Zaman Gerekir?
Çoğu tiroid hastalığında cerrahiye gerek duyulmadığını belirten Prof. Dr. Emre, tiroid kanseri şüphesi ya da büyük, semptomatik guatr durumlarında cerrahinin devreye girebileceğini söyledi. Cerrahinin boyutu, hastalığın türüne ve yaygınlığına bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Ses Kısıklığı ve Diğer Riskler
Tiroid cerrahisi sonrası geçici ses kısıklığı yüzde 1-10 oranında görülürken, kalıcı ses kısıklığı oranı yüzde 1 seviyesindedir. Prof. Dr. Emre, tecrübeli bir cerrahın ve sinir monitörizasyon sistemlerinin bu riski azaltmada önemli olduğunu ifade etti. Ayrıca cerrahiden sonra kalsiyum düşüklüğüne bağlı şikâyetlerin genellikle geçici olduğunu, ancak bazı durumlarda kalsiyum ve D vitamini takviyesi gerekebileceğini vurguladı.
Ameliyat Sonrası Hızlı İyileşme
Tiroid cerrahisi sonrası hastaların genellikle 10 gün içinde günlük yaşamlarına dönebildiğini belirten Dr. Emre, yara izinin oluşumunu azaltmak için güneş ışığından korunmanın önemine dikkat çekti. Ameliyat sonrası 6-8 hafta içinde kan tahlillerinin normal çıkması durumunda boyun egzersizlerine başlanabileceğini ifade etti. Uzun vadede ise düzenli ultrason ve kan testleri ile takip gerektiğini ekledi.
Tiroid Sağlığınıza Dikkat Edin
Kadınlarda daha sık görülen tiroid rahatsızlıkları, zamanında teşhis ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir. Uzmanlar, tiroid sağlığıyla ilgili belirtileri ihmal etmemeyi ve düzenli kontrollerin önemini vurguluyor.